chuyện đông chuyện tây - tập 4 (tái bản 2019)

An Chi: Ký ức về một con người và hành trình tri thức

Lời giới thiệu

An Chi (hay Huệ Thiên, bút danh của Thiện Hoa) - một cái tên quen thuộc với độc giả của tạp chí Kiến thức ngày nay, đặc biệt là những người yêu thích chuyên mục "Chuyện Đông chuyện Tây". Cái tên này thường gợi lên trong tâm trí người đọc hình ảnh một cụ già đầu bạc, thông kim bác cổ, suốt ngày vùi đầu trong đống sách cũ.

Nhưng sự thật, An Chi chưa phải là một cụ già. Anh bắt đầu viết cho Kiến thức ngày nay vào năm 1990, khi mới ngoài năm mươi. Cuộc đời của An Chi là một chuỗi hành trình đầy gian truân, nhưng cũng rực rỡ bởi niềm đam mê tri thức cháy bỏng.

Một con người phi thường

An Chi sinh ra trong một gia đình khá giả ở Sài Gòn. Sau khi Hiệp định Genève được ký kết, anh quyết định chọn miền Bắc và bắt đầu cuộc sống mới với nhiều khó khăn. Sau khi tốt nghiệp trường Sư phạm Trung cấp Trung ương, anh đi dạy cấp hai ở Thái Bình. Tuy nhiên, chỉ sáu năm sau, anh bị thải hồi vì bị cho là có những tư tưởng lệch lạc.

Không nơi nương tựa, An Chi phải sống nhờ nhà một người cấp dưỡng tốt bụng. Sau đó, anh xin được làm hợp đồng trong Trường Bồi dưỡng cán bộ giáo viên của tỉnh, chuyên mua than củi muối gạo cho trường, cho đến khi được Bộ Nội vụ triệu tập lên Hòa Bình học lớp chính trị.

Quãng đời sau đó, An Chi trải qua nhiều công việc khác nhau: học nghề thợ nguội, thợ tiện, phụ trách bổ túc văn hóa tại nhà máy, dạy học ở Trường Học sinh miền Nam số 8… Cuối cùng, năm 1984, anh xin về hưu non để dành hết thời gian cho việc đọc sách và nghiên cứu.

Hành trình tri thức không ngừng nghỉ

An Chi luôn nuôi dưỡng một niềm tri ân sâu sắc với những người đã từng "thải hồi" anh. Nhờ đó, anh được bắt tay vào thực hiện ước mơ lớn nhất của đời mình: học, học thực sự, học để biết, để trở thành người có ích.

Từ khi giải phóng khỏi công việc giảng dạy, An Chi dành trọn vẹn thời gian cho việc học. Anh say sưa tìm kiếm sách vở để học thêm về các khoa học xã hội và nhân văn. Càng học, anh càng thấy mình biết quá ít và chỉ thực sự cảm thấy được sống khi đã về hưu non và được ngồi suốt ngày bên bàn viết, giữa những cuốn sách yêu quý.

"Chuyện Đông chuyện Tây": Nơi tri thức lan tỏa

Khi được Ban biên tập Tạp chí Kiến thức ngày nay giao cho phụ trách chuyên mục "Chuyện Đông chuyện Tây", An Chi đã dành nhiều thời gian để trả lời những câu hỏi của bạn đọc về chữ nghĩa và tri thức nói chung. Anh xem đây là một công việc có ích cho nhiều người, mặc dù nó có làm cho anh sao nhãng việc nghiên cứu những vấn đề về lịch sử tiếng Việt.

Mặc dù không tự cho mình là "nhà bách khoa", nhưng những câu trả lời của An Chi trên tạp chí đã làm thỏa mãn được phần đông độc giả. Những kiến thức được ông chia sẻ đều là kết quả của quá trình tra cứu nghiêm túc, đầy tinh thần trách nhiệm.

Lời văn trong sáng, đĩnh đạc, nhiều khi dí dỏm một cách nhã nhặn và tuệ minh, làm cho việc đọc An Chi trở thành một lạc thú thanh tao.

Một tài năng ẩn giấu

Dĩ nhiên, An Chi không phải lúc nào cũng đúng. Không phải bài viết nào của ông cũng có thể làm hài lòng những chuyên gia khó tính. Nhưng có thể khẳng định rằng, khi đọc xong một đoạn giải đáp của An Chi, ít nhất bạn đọc cũng sẽ học hỏi được một điều bổ ích.

Bên cạnh những bài viết giải đáp ngắn gọn, những ý kiến của An Chi về gốc Hán của yếu tố "kẻ", về chữ chiềng, về những sai sót trong Từ điển Bách khoa Việt Nam… đã thể hiện rõ tài năng và tinh thần khoa học của ông. Nhiều bài viết của An Chi khiến người đọc thấy hé mở ra những luận điểm khoa học quan trọng và thú vị, khiến họ phải tự hỏi tại sao những kiến thức đó chưa được ông trình bày thành những chuyên luận.

Kết luận

Cuộc đời của An Chi là một tấm gương sáng chói về ý chí vượt qua mọi nỗi gian truân để đạt đến đỉnh cao tri thức. Ông là một người thầy, một người bạn đồng hành đáng kính, mang đến cho độc giả những kiến thức bổ ích, những lời giải đáp thấu đáo và một niềm cảm hứng bất tận.

Hãy tiếp tục theo dõi hành trình tri thức của An Chi và chờ đợi những chuyên luận đầy đủ, chín muồi của ông góp phần vào sự phát triển của nền khoa học nhân văn đất nước.